အရွင္ဘုရား၊ အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ ဘ၀င္စိတ္ျဖစ္ျပီး အိပ္မက္မက္ေသာအခါ မည္သည့္စိတ္ျဖစ္ပါသနည္း။ လူတေယာက္သည္ အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ လမိုက္ည၌ အိပ္ရာမွထကာ အိမ္အျပင္ရွိ ထင္းတံုးမ်ားကို ပုဆိန္ျဖင့္ ခြဲစိတ္ျပီး ျပန္အိပ္ပါသည္။ မိုးလင္းေသာအခါ ခြဲထားေသာထင္းမ်ားကို သူခြဲမွန္းမသိေတာ့ပါ။
ထိုသူ ထင္းခြဲစဥ္ ျဖစ္ေပၚေသာစိတ္သည္ မည္သည့္စိတ္ ျဖစ္ပါသနည္း။ ေျဖၾကားေပးပါရန္ ေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္ဘုရား။
(အဘိဓမၼာသင္တန္းသူ တဦး-ကမၻာေအး)
(ေျဖ)
အိပ္မက္မက္ခ်ိန္ျဖစ္ေသာစိတ္သည္ မေနာဒြါရ၀ီထိစိတ္ ျဖစ္သည္။ ထင္ရွားေသာ အိပ္မက္ျဖစ္လွ်င္ ၀ိဘူတာရံု မေနာဒြါရ၀ီထိစိတ္ျဖစ္ျပီး မထင္ရွားေသာ အိပ္မက္ျဖစ္လွ်င္ အ၀ိဘူတာရံု မေနာဒြါရ၀ီဌိစိတ္ ျဖစ္သည္။
အိပ္မက္မက္ျခင္း အေၾကာင္းမ်ားကို ပါရာဇိကဏ္ အ႒ကထာတြင္ ေဖာ္ျပရာ၌
(က) ေရွ႔ျဖစ္မည့္ကိစၥမ်ားကို ၾကိဳတင္သိျမင္ေသာ ပုဗၺနိမိတ္ အေနျဖင့္၄င္း။
(ခ) နတ္မ်ားက ေဆာင္ျပျခင္းေၾကာင့္၄င္း။
(ဂ) ဓာတ္ေခ်ာက္ခ်ားျခင္းေၾကာင့္၄င္း။
(ဃ) စိတ္စြဲလမ္း အားႀကီးေသာေၾကာင့္၄င္း မက္တတ္ပါသည္။
ထင္းခြဲစဥ္ျဖစ္ေသာစိတ္မွာ ပဥၥဒြါ၊ မေနာဒြါရ ၀ီထိစိတ္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ တခုခု ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္စဥ္ ၀ီထိစိတ္သာ ထင္ရွားသည္။ ဘ၀င္စိတ္ မထင္ရွားပါ။ မနက္မိုးလင္း၍ မသိျခင္းမွာ သတၱ၀ါတို႔၏ ေမ့တတ္ေသာ ပမာဒတရားေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။