ဂ်ိန္းဘာသာႏွင့္ ပက္သက္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို အရင္ပို႔စ္ ဒီေနရာတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္၊ ယင္းဘာသာ အေၾကာင္းကုိ အရင္ေလ့လာထားၿပီးမွ ဤပို႔စ္ကို ဆက္စပ္ကာ ေလ့လာရန္ အႀကံေပးလိုပါသည္၊
၁။ ဗုဒၶသည္ သကၠတိုင္း ကပိလ၀တၳဳၿမိဳ႕ သာကီ၀င္မင္းမ်ိဳးမွ မင္းသားျဖစ္သည္။
ဂ်ိနသည္ ၀ဇၨီတုိင္း ေ၀သာလီၿမိဳ႕ လိစၧ၀ီမင္းမ်ိဳးမွ မင္းသားျဖစ္သည္။
၂။ ဗုဒၶသည္တ၀မ္းကြဲႏွမေတာ္စပ္သူ ယေသာ္ဓရာႏွင့္ လက္ဆက္ၿပိး သားတေယာက္ရေသာအခါ အသက္(၂၉) တြင္ ေတာထြက္သည္။
ဂ်ိနသည္လည္း တ၀မ္းကြဲႏွမႏွင့္ လက္ထက္ကာ သမီးတေယာက္ရေသာအခါ အသက္(၃၀)တြင္ ေတာထြက္သည္။
၃။ ဗုဒၶသည္ သူအုိ၊ သူနာ သူေသ ရဟန္းကိုျမင္ကာ ေတာထြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဂ်ိန၏ ေတာထြက္ျခင္းအေၾကာင္းကို မသိရပါ။
၄။ ဗုဒၶသည္ ဃဋိကာရျဗဟၼာေပးေသာ စိရ သကၤန္းကို ဆင္ျမန္းသည္။
ဂ်ိနသည္ ေတာထြက္ရာတြင္ နိဂ႑ဂိုဏ္း၀င္ဘုန္းႀကီးမ်ားကဲ့သို႔ အ၀တ္မစည္းပဲ ၀တ္လစ္စလစ္ Naked, Nude အျဖစ္ျဖင့္ ေနသည္။
၅။ ဗုဒၶသည္ လမ္းမွန္မဟုတ္ေသာ ကိေလသာၿငိမ္းေစရန္ နည္းလမ္း မေပးနုိင္ေသာအာဠာရ ဥဒကရေသ့တို႔ကို စြန္႔ခြာကာ ဒုကၠရစရိယာအက်င့္ကို (၆)ႏွစ္တိတိ က်င့္သည္။
ဂ်ိနသည္ နိဂ႑ဂိုဏ္းတုိ႔၏ က်င့္စဥ္ သတၱ၀ါအားလုံးတုိ႔အား မညွင္းဆဲျခင္း အဟိ ံသာ၀ါဒတရား စေသာအက်င့္မ်ားကို ( ၁၂ ႏွစ္ၾကာ) က်င့္ခဲ့သည္။
၆။ ဗုဒၶသည္ ဒုကၠရစရိယာအက်င့္ကို လမ္းမွားဟု သိျမင္ကာ ငယ္ရြယ္စဥ္ ငါးႏွစ္သားကတည္းက ေတြ႔ သိခဲ့ေသာ အာနာပါနက်င့္စဥ္ကုိ အေျခခံၿပီး ၀ိပႆနာက်င့္စဥ္ျဖင့္ သစၥာေလးပါးကို ျမင္နိုင္ေသာ ဘုရားတစ္ဆူ ျဖစ္လာသည္။
ဂ်ိနသည္ နိဂ႑ဂိုဏ္းေခါင္းေဆာင္ ေသေသာအခါ အလိုလို ဘုရားျဖစ္လာသည္။
၇။ ဗုဒၶသည္ ခႏၶာကိုယ္မွ သံေယာဇဥ္ဟူေသာ ကိေလသာမ်ား ၊ စိတ္ ေစတသိက္မ်ား ကုန္ခမ္းသြားေအာင္ ရႈမွတ္ျခင္း ၀ိပႆနာ Vipassana ကိုလုပ္နုိင္ပါမွ သႏၲိသုခ နိဗၺာန္ကို ေရာက္နုိင္မည္ ဟု ေဟာၾကားခဲ့သည္။ သာ၀ကအား လုံးတုိ႔သည္လည္း ထုိအတုိင္း ကိေလသာကင္းျပတ္ေအာင္ က်င့္ႀကံၿပိး ၀ဋ္ဒုကၡမွ လြတ္ေျမာက္သြားၾကရ၏။
ဂ်ိနသည္ သူ႔သာ၀ကမ်ားအား မိမိခႏၶာကိုယ္ကို ညွင္းဆဲမႈ ( အတၱကိလမထ ႏုေယာဂ ) Self Mortification အက်င့္ကို က်င့္ႀကံမွ ကိေလသာကင္းျပတ္ၿပီး ခ်မ္းသာရမည္ဟု ေဟာေျပာသည္။ သူ႔တပည့္ ဂ်ိန္းဘုန္းႀကီးမ်ားသည္ မိမိ၏ ေယာက်ား္အဂၤါဇာတ္မ်ားကို ဒုတ္ ၊ လက္၀ါး ၊ သံမႈိ စသည္ျဖင့္ ကိေလသာ တဏွာစိတ္ မျဖစ္ေပၚေအာင္ မထၾကြရေအာင္ အၿမဲ ညွင္းဆဲထားရသည္။
၈။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဗုဒၶရုပ္တုကို လကၡဏာေတာ္ (၃၂ )ပါးႏွင့္အညီ ထုလုပ္ကုိးကြယ္ၾကသည္။
ဂ်ိန္းဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဂ်ိနရုပ္တုကုိ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္အတုိင္း အတူလုပ္ကာ ထုလုပ္ပူေဇာ္ၾကသည္။
၉။ အေသာကမင္းႀကီးသည္ ဗုဒၶေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကုိ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ စႀကၤာအ၀ိုင္း ပုံသ႑ာန္ျပဳလုပ္ၿပီး မိဂဒါ၀ုန္တြင္ စိုက္ထူခဲ့သည္။ ထုိေက်ာက္စာတုိင္ကို အိႏိၵယနုိင္ငံေတာ္ တံဆိပ္အျဖစ္ ယေန႔အထိ အသုံးျပဳေနဆဲျဖစ္သည္။
ဂ်ိန္းဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဂ်ိန္းဘုရား ေဟာၾကားေသာ သတၱ၀ါမွန္သမွ်အား မညွင္းဆဲျခင္း အဟိ ံသာတရားကို ေလး ေထာင့္ စႀကၤာပုံသ႑ာန္ျပဳလုပ္ကာ( ဟစ္တလာ အမွတ္တံဆိပ္ ပုံစံအတုိင္း) ဂ်ိန္းဘုရားရုပ္တုတို႔၌၄င္း၊ ေက်ာင္း ေဆာင္တို႔တြင္၄င္း ထုလုပ္ကိုးကြယ္ၾကသည္။
၁၀။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားတြင္ ေထရ၀ါဒေတာင္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာဟူ၍၄င္း၊ မဟာယာန ေျမာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ ဟူ၍၄င္း ဂိုဏ္းႀကီးႏွစ္ဂိုဏ္း ကြဲျပားခဲ့၏။
ဂ်ိန္းဘာသာမ်ားသည္ ဒိဂမၺရ ( အ၀တ္မ၀တ္ေသာ ဂိုဏ္း ) ဆီတမၺရ ( အ၀တ္၀တ္ေသာဂိုဏ္း )အား ျဖင့္ ႏွစ္ဂိုဏ္း ကြဲျပားျပန္သည္။
မွားတာ မွန္တာသည္ ေနာက္မွာအသာထား၊ ဤကဲ့သို႔ ပရိသတ္အင္အား၊ ဂိုဏ္းဂဏမ်ား ေတာင့္တင္းလာေသာအခါ... ကုန္ရႈံးေတာ့ တေခါက္၊ ဆရာတင္ မွားေတာ့ တစ္သံသရာလုံး ေမွာက္ ... ဆုိသလို လမ္းစဥ္မွားၾကမိရင္ျဖင့္ ... ဆရာတင္ မွားၾကမိရင္ျဖင့္ ... သံသရာမွာ လမ္းမွားႀကီးအတုိင္း ဆက္ေမ်ာရေပအုံးေတာ့မည္ ...
အသက္ရႈရင္ ပါးစပ္ထဲကို ပုိးမႊားငယ္ေလးေတြ ၀င္လာၿပီး ေသရင္ ပါဏာတိပါတကံ ထုိက္မွာ စိုးလို႔ ပါးစပ္ကို ပိတ္ထားရပါသတဲ့ ... ႏွာေခါင္းကေန ၀င္မွာကိုေတာ့ မစိုးရိမ္ဘူး ထင္ပါရဲ႕ ...
သူတို႔ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးေတြကလဲ မယုံႏိုင္စရာျမင္ကြင္းမ်ားပါပဲ၊
ဒါေၾကာင့္ ၾကားဖူးတဲ့ စကားေလး တခြန္းရွိတယ္ - အိႏိၵယဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး အစုံလင္ဆုံး၊ အရႈတ္ေထြးဆုံး အမ်ားျပားဆုံး၊ ျဖစ္ၿပီး မရွိတာ ဘာမွ မရွိဘူး တဲ့၊ Incredible of India ပဲေပါ့ ...
၁၁။ ဗုဒၶ၏ တရားေတာ္မ်ားသည္ သစၥာေလးပါး အမွန္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘယ္ေနရာ၊ဘယ္ေဒသ၊ ဘယ္ေခတ္ ၊ ဘယ္အခါ ကာလ ေရာက္ေနသည္ျဖစ္ေစ၊ ေနရာေဒသ၊ အခ်ိန္ကာလ၊ လူမ်ိဳးစြဲ၊ ဘာသာစြဲ အပိုင္းအျခားမရွိပဲ ကိုယ္တုိင္ က်င့္လ်င္ က်င့္သေလာက္ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရရွိနုိင္သည္။ ဘာသာျခားျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊ လူမ်ိဳးျခားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တရားခ်မ္းသာကို မခံစား နုိင္ ဟူ၍ ဘယ္ေသာအခါမွ မရွိခဲ့ပါေပ။
ဂ်ိန၏ တရားေတာ္မ်ားသည္ သစၥာေလးပါး မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ အိႏၵိယနုိင္ငံအတြင္း၌သာ ပ်ံ႕ႏွံ႕ ေနဆဲျဖစ္သည္။
Ref: သာ၀တၳိျမန္မာေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးၾသဘာသ ၏ မဇၥ်ိမေဒသ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားမွ သမိုင္းရုပ္ၾကြင္း ပုံရိပ္လႊာမ်ား