ဂုဏ္ေက်းဇူးေတြ တိုင္းတာႏိႈင္းယွဥ္လို႕ မရေလာက္ေအာင္ ႀကီးမားတာရယ္၊ ေက်းဇူးသိၿပီး ေအာက္ေမ့ပူေဇာ္ သူတို႕ကို အတိုင္းမရိွ ခ်မ္းသာေစႏိုင္တာရယ္၊ ေက်းဇူးကန္း ျပစ္မွားသူေတြကို အတိုင္းမသိဆိုးက်ဳိး ဒုကၡျဖစ္ေစ တတ္တာရယ္တို႕ေၾကာင့္ အနႏ ၱလို႕ ဂုဏ္ျပဳသတ္မွတ္ျခင္းခံရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ၅ မ်ဳိး ရိွပါတယ္။ အနႏ ၱငါးပါးလို႕ ေခၚတာေပါ့။
ျမတ္စြာဘုရား ေဟာေတာ္မူတဲ့ အစဥ္ (ေဒသနကၠမ) အတိုင္း ေျပာရရင္ေတာ့ ဘုရားရယ္၊ တရားရယ္၊ သံဃာရယ္၊ မိဘရယ္၊ ဆရာသမားရယ္ေပါ့။ ဘ၀မွာၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ (ပ၀တၱိကၠမ) အတိုင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ‘မိဘရယ္၊ ဆရာရယ္၊ ဘုရား တရား သံဃာဆိုတဲ့ ရတနာသံုးပါးရယ္’ လို႕ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။
အနႏ ၱငါးပါးတို႕ရဲ႕ ေက်းဇူးတရားမ်ားဟာ ေက်းဇူးျပဳေပးသူမ်ားဘက္က ဘယ္လိုမွ တန္ဖိုးျဖတ္ ကန္႕သတ္ထားျခင္းမရိွတဲ့အတြက္ ဘယ္ေရြ႕ဘယ္မွ် ေပးဆပ္မွ ေက်းဇူးေတြေက်တယ္လို႕ မရိွပါဘူး။ ‘ေပးဆပ္လို႕မကုန္ႏိုင္ေအာင္ ေက်းဇူးေတြမ်ားျပားတယ္’ လို႕ သိရိွခံယူထားတဲ့စိတ္ ရိွေနတယ္ဆိုရင္ပဲ ကိုယ့္အတြက္ အလြန္ေက်းဇူးမ်ားပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ တိုက္ရိုက္မဟုတ္ေပမယ့္ သြယ္၀ိုက္ၿပီး အတုယူစရာ ဥပမာတစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆံုးအမသာသနာေတာ္ဟာ အလြန္နက္နဲ က်ယ္၀န္းပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ နက္နဲက်ယ္၀န္းေပမယ့္ သတၱ၀ါေ၀ေနယ်တို႕အေနနဲ႕ မိမိတို႕ ကိုယ္စြမ္းဉာဏ္စြမ္း ပါရမီဓာတ္ခံစြမ္းရိွသေလာက္ သာသနာေတာ္ရဲ႕ ေက်းဇူးေတြကို ခံစားခြင့္ရိွတယ္။ သာသနာေတာ္မွာ သက္၀င္ၾကည္ညိဳ လိုက္နာခြင့္လည္း ရိွပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ဘုရားရွင္က ‘နက္နဲက်ယ္၀န္းတဲ့ သာသနာေတာ္ဟာ အံ့ဖြယ္ရွစ္ပါးနဲ႕ျပည့္စံုတဲ့ သမုဒၵရာနဲ႕တူတယ္’ လို႕ ဥပမာေပးေတာ္မူပါတယ္။
သမုဒၵရာႀကီးဟာ တိုင္းေထာက္လို႕ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္လည္း နက္တယ္။ ကမ္းကို မျမင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္လည္း က်ယ္၀န္းတယ္ဆိုေပမယ့္ တြင္းႀကီး၊ ေခ်ာက္ႀကီးလို နက္တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ကမ္းစပ္က စၿပီး ေျခမ်က္စိေလာက္၊ ဒူးေလာက္ စသည္ကေန အစဥ္အတိုင္းသာ နက္နက္ၿပီး က်ယ္၀န္းသြားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ သမုဒၵရာေရဟာ မိမိတို႕စြမ္းႏုိင္သေလာက္ ဘယ္သူမဆို ဆင္းၾကည့္ခြင့္ ခ်ဳိးခြင့္ ရိွပါတယ္။
အဲဒီအတိုင္းပဲ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆံုးအမ သာသနာေတာ္ဟာလည္း မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္နဲ႕ ပ႒ာန္းေဒသနာေတာ္ အပါအ၀င္ အလြန္နက္နဲက်ယ္၀န္းလွေပမယ့္ ေခ်ာက္ႀကီး၊ တြင္းႀကီးလို မဟုတ္ဘဲ ဒါန၊ သီလ၊ သမထ၊ ၀ိပႆနာ၊ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ ဆိုၿပီး အစဥ္အတိုင္း နက္နက္သြားတာျဖစ္လို႕ သတၱ၀ါတုိင္းနဲ႕ မတန္မရာရယ္လို႕ လံုး၀ မရိွဘူး။ ကံနဲ႕ ကံရဲ႕အက်ဳိးကို ယံုၾကည္လက္ခံတဲ့ သဒၶါတရားရိွသူမွန္သမွ် မိမိစြမ္းႏိုင္သမွ် ဒါနမႈ၊ သီလမႈ၊ သမထ၊ ၀ိပႆနာမႈမ်ားနဲ႕ သာသနာတြင္းသို႕ သက္၀င္ခြင့္ရိွတယ္။ နိဗၺာန္ကို မုခ် မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္မႈ၊ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ေၾကာင္း ပါရမီအေထာက္အပံ့ေကာင္းရမႈ၊ ေလာကီေကာင္းက်ဳိး ခ်မ္းသာရရိွမႈ စတဲ့ သာသနာေတာ္ရဲ႕ အက်ဳိးမ်ားကို ခံစားႏိုင္ခြင့္ရိွတယ္ ဆိုၿပီး အံ့ဖြယ္ရွစ္ျဖာတို႕ကို အက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။
သမုဒၵရာဟာတစ္စခ်င္း တစ္စခ်င္း စြမ္းႏိုင္သမွ် အားလံုးကို သက္ဆင္းခြင့္၊ သံုးခ်ဳိးခြင့္ရိွသလို အနႏၱငါးပါးတို႕ရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးဟာလည္း လိမၼာသေလာက္၊ သိတတ္သေလာက္ ဘယ္သူမဆို ခံယူခြင့္၊ ေပးဆပ္ခြင့္ ရိွပါတယ္။ ေပးဆပ္ႏိုင္ပါတယ္လို႕ ဆိုလိုရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္က ‘ဒီေလာက္ဆိုရင္ ေက်ေလာက္ၿပီ၊ ေနာက္ထပ္ ေပးဆပ္စရာ မလိုေတာ့ဘူး’ လို႕ တန္ဖိုးျဖတ္မပစ္မိဖို႕သာ လိုပါတယ္။ ေပးဆပ္ရာမွာေတာ့ ဘယ္ေလာက္ေပးဆပ္မွ ေက်တယ္၊ ဘယ္ေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ ေၾကြးက်န္ေနေသးတယ္လို႕ ေျပာစရာ မူလကတည္းက သတ္မွတ္မထားတာမို႕ အနႏၱေက်းဇူးဂုဏ္တို႕အေပၚမွာ သိမႈအနႏၱ ရိွေနဖို႕သာ လိုရင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ပင္ကိုယ္အားျဖင့္ စစ္မွန္တဲ့ သဒၶါသီလ စသည္နဲ႕ ျပည့္စံုၿပီးျဖစ္တဲ့ မိဘဆရာသမားတို႕အေပၚမွာေတာ့ ေက်းဇူးသိတတ္တဲ့ စိတ္ထားကေလး အျမဲရိွေနတယ္ဆိုရင္ပဲ မိမိတို႕အတြက္ အလြန္ အက်ဳိးႀကီးမားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဘုရားရွင္က . . . .
ေက်းဇူးသိတတ္တာဟာလည္း ကုသိုလ္တရားပဲျဖစ္လို႕ ေက်းဇူးကိုသိတဲ့ စိတ္ကေလး ထားလိုက္တာကိုက မိမိအတြက္ အလြန္ အက်ဳိးႀကီးမားပါတယ္။
အနႏၱငါးပါးတို႕ရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ လိမၼာသူမ်ားဟာ လိမၼာသေလာက္ သိႏိုင္ၾကၿပီး သိတတ္ၾကသေလာက္ အတိုင္းမရိွတဲ့ ေက်းဇူးတရားေတြကို ရရိွႏိုင္တာခ်ည္းပါပဲ။ မွန္းဆလို႕ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႀကီးမားတာကို ‘မွန္းဆလို႕ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႀကီးမားပါေပတယ္’ လို႕ ေတြးၿပီး ၀မ္းေျမာက္ၾကည္ညိဳတဲ့ စိတ္ကေလး ျဖစ္ေနရင္ကို အတိုင္းမသိ ေကာင္းက်ဳိးခ်မ္းသာကို ရေစႏိုင္ပါတယ္။
သမုဒၵရာဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ နက္တယ္ဆိုဆို အစဥ္အတိုင္း နက္သြားျခင္းသာျဖစ္လို႕ ဘယ္သူမဆို ကိုယ္စြမ္းႏိုင္သေလာက္ သက္ဆင္းခ်ဳိးသံုးခြင့္ရိွၿပီး ခ်ဳိးသံုးႏိုင္သေလာက္ အညစ္အေၾကးကင္းစင္ ေအးျမေစသလို အနႏၱဂုဏ္ ေက်းဇူးမ်ားဟာလည္း ဘယ္ေလာက္ႀကီးမား မ်ားျပားတယ္ဆိုဆို ကိုယ္သိႏိုင္စြမ္း ရိွသေလာက္ ေအာက္ေမ့သိရိွၿပီး စြမ္းႏိုင္သေလာက္ ေပးဆပ္ေနရင္ ေပးဆပ္ေနသမွ် ကုိယ့္အတြက္ ေကာင္းက်ဳိးအျဖာျဖာကို အတိုင္းမရိွ ရရိွႏိုင္ၾကပါတယ္။
မမိွတ္မသုန္ ယံုၾကည္သိမွတ္ ေပးဆပ္ခံယူႏိုင္ၾကပါေစ။
ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ(ေတာင္စြန္း) ၏ ဘုန္းရယ္၊ ကံရယ္၊ ကုသိုလ္ရယ္ မွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပပါသည္။