စာသင္သားဘ၀နဲ ့ရဟန္းဘ၀
ရွင္အာစိဏၰဟာ ဆရာေတာ္ဦးေသာဏထံမွာ ပရိယတၱိ အေၿခခံၿဖစ္တဲ့ သဒၵါသၿဂိဳဟ္ စသည္တို ့ကို ဆည္းပူးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဟသၤာတၿမိဳ ့၊ ေရၾကည္ေက်ာင္းတိုက္မွာ ဆရာေတာ္ ဦးမဟိႏၵနဲ ့ ဦးပညာသႏ ၱ တို ့ထံမွာ ႏွစ္နွစ္ခန္ ့ပညာဆည္းပူးတယ္။
အရြယ္နဲ ့မလုိက္ေအာင္ ဥာဏ္ပညာထက္ၿမက္တဲ့ ရွင္အာစိဏၰကို ဆရာေတာ္မ်ားက အားေပးခ်ီးေၿမွာက္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၃၁၄ ခုနွစ္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၊ ေအာင္မဂၤလာသိဒၶိေက်ာင္းသို ့ ထြက္လာၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမထံမွာ ေလးလ ပညာဆည္းပူးခြင့္ရတယ္။ ထုိ၀ါကြ်တ္တဲ့အခါ မႏ ၱေလးၿမိဳ ့၊ မစိုးရိမ္ေက်ာင္းတိုက္သို ့သြားေရာက္ၿပီး အဘိဓဇမဟာရ႒ဂုရုဘြဲ ့တံဆိပ္ေတာ္ရ ဆရာေတာ္ၾကီး ႏွစ္ပါးနဲ ့ နာယကဆရာေတာ္မ်ားထံမွာ နွစ္နွစ္ၾကာ ဆက္လက္ပညာ ဆည္းပူးခြင့္ရၿပန္တယ္။
အဲသလို ရွင္သာမေဏဘ၀နဲ ့ရန္ကုန္၊မႏ ၱေလးတုိ ့မွာ စြမ္းစြမ္းတမံ ပညာဆည္းပူးၿပီးေတာ့ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၁၆ခုနွစ္၊ ကဆုန္လဆန္း ၈ရက္ေန ့မွာ ရဟန္းခံရန္ အသက္ၿပည့္လာၿပီ ၿဖစ္လုိ ့ ဟသၤာတၿမိဳ ့၊ ေရၾကည္တုိက္သစ္မွာ ေရၾကည္ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ မဂၤလာဆရာေတာ္ ဦးပညာအား ဥပဇၥ်ာယ္ဆရာၿပဳၿပီး ၿမင့္ၿမတ္တဲ့ ရဟန္းဘ၀ကို တက္ေရာက္ေတာ္မူတယ္။
ထို ့ေနာက္ မႏ ၱေလးၿမိဳ ့သို ့တစ္ဖန္ၾကြသြားၿပီး ေတာင္ၿပင္ရပ္၊ ၿမင္း၀န္တိုက္မွာ သံုးႏွစ္ၾကာ သီတင္းသံုးၿပီး ၿမင္း၀န္တုိက္ဆရာေတာ္ ဦးဥကၠံသ ထံမွာေရာ၊ ထီးလင္းတုိက္ဆရာေတာ္ ဦးသူရိယနဲ ့ ဦးပညာနႏၵတို ့ထံမွာေရာ၊ ဘုရားၾကီးတုိက္ဆရာေတာ္ ဦးအရိယ၊ ဦးဥကၠံသ၊ ဦးကုမာရတို ့ထံမွာေရာ၊ ပရိယတၱိစာေပမ်ားကို ဆက္လက္ဆည္းပူးပါတယ္။
ဦးအာစိဏၰ သာသနာေတာ္ကို အလြန္ၾကည္ညိဳေလးၿမတ္တဲ့ အတြက္ ပိဋကတ္ က်မ္းဂန္မ်ားကို ရိုရိုေသေသ နွိဳက္နွိဳက္ခြ်တ္ခြ်တ္ဆည္းပူးေလးလာတယ္။ ဥာဏ္ပညာ ထက္ၿမက္ၿပီး မွတ္ဥာဏ္အလြန္ေကာင္းတဲ့အတြက္ ေလ့လာထားတဲ့စာမ်ားကို ၾကာၿမင့္စြာသတိတရ မွတ္မိေနတယ္။ ပါ႒ိစာေပမ်ားလည္း ေကာင္းေကာင္းဖတ္ရွဳနိဳင္တယ္။
၀ိနည္းေတာ္မ်ားကိုလည္း ေသေသခ်ာခ်ာေစ့ေစ့စပ္စပ္ ေလ့လာၿပီးေတာ့ ၀ိနည္းေတာ္နဲ ့ အညီ တစ္သေ၀မတိမ္း လုိက္နာေနထိုင္တယ္။ ေတာထြက္ၿပီးတဲ့အခါမွာလည္း ၀ိနည္းပါ႒ိေတာ္ တစ္က်မ္းကို တစ္လေလာက္နဲ ့ က်က္လို ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ ့ ဆြမ္းတစ္ထပ္တည္းနဲ ့ ပဋိပတ္လုပ္ငန္းကို ၾကိဳးပမ္းလုပ္ေနတဲ့အခါ ၿဖစ္တာနဲ ့အညီ အာဂံုၿပန္ဆိုဖုိ ့အခ်ိန္မေပးနိဳင္လို ့ ေနာက္၀ိနည္းတစ္က်မ္းကို က်က္မွတ္ၿပီးတဲ့အခါမွာ ပထမက်မ္းကို အာဂံုၿပန္နိဳင္ဖို ့ အခက္အခဲ ေတြ ့လာရတယ္။
“ဦးပဥၥင္းမွတ္ဥာဏ္က တိပိဋကဓရဆရာေတာ္ ဦး၀ိစိတၱရဲ ့မွတ္ဥာဏ္ကို လုိက္မမီဘူး၊ တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္က ပါ႒ိတစ္ပုဒ္ကို သံုးေခါက္ဖတ္ရင္ရတယ္၊ တစ္ခါရၿပီးတဲ့စာက္ို ၂၁ရက္အထိ အာဂံုမၿပန္ဆိုရဘဲ မွတ္မိေနတယ္” လို ့ ဦးအာစိဏၰက စာေရးသူကိုေၿပာၿပတယ္။
ဦးအာစိဏၰဟာ ၀ိနည္းကို တတ္ကြ်မ္းၿပီး ၀ိနည္းနွင့္အညီက်င့္ၾကံေနထိုင္လို ့ ယခုအခါ ေမာ္လၿမိဳင္၊မုဒံုနယ္ဘက္မွာ ၀ိနည္းမိုရ္ဆရာေတာ္တစ္ပါးအၿဖစ္ အသိအမွတ္ၿပဳခံရပါတယ္။
ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၁၈ ခုနွစ္မွာ ဦးအာစိဏၰဟာ ဓမၼစရိယစာခ်တန္း စာေမးပြဲၾကီးကို ေအာင္ၿမင္ေတာ္မူတယ္။ ၁၃၁၉ ခုႏွစ္မွာ ရန္ကုန္၊ ကမ ၻာေအးကုန္းေၿမမွာ ကမ ၻာ့ဗုဒၶတကၠသိုလ္မွ ဦးစီးဖြင့္လွစ္ထားတဲ ့သံဃ တကၠသိုလ္သို ့သြားေရာက္ၿပီး ပရိယတၱိစာေပမ်ားနဲ ့ ေခတ္စာေပမ်ားကို ငါးနွစ္နီးပါး ထပ္မံဆည္းပူးပါတယ္။
သံဃတကၠသိုလ္မွာ ပညာဆည္းပူးေနစဥ္ကာလမွာ သာသနာေရးဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးမ်ား ၿဖစ္ၾကတဲ့ ဦးေဖေအာင္၊ ဦးလွေမာင္၊ အရာရိွမ်ားၿဖစ္ၾကတဲ့ ဦးစပ္ထြန္းမွတ္၀င္း၊ ဦးဟန္ေဌး၊ ဦးစံၿမင့္ေအာင္၊ ဦးသိန္းေအာင္တို ့က ကမ ၻာ့သာသနာၿပဳရာမွာ အေထာက္အပံ့ ၿဖစ္ဖို ့အတြက္ အဂၤလိပ္စာနွင့္တကြ တကၠသိုလ္ပညာရပ္မ်ားကို ဦးအာစိဏၰအား သင္ၾကားပို ့ခ်ေပးၾကပါတယ္။
ဒိီလုိနဲ ့ ဦးအာစိဏၰဟာ တကၠသိုလ္၀င္ စားေမးပြဲကို ၿပင္ပမွ၀င္ေၿဖလုိက္တယ္။ ေအာင္ၿမင္ေတာ့ ဥပစာ၀ိဇၹာ(အုိင္ေအ) စာေမးပြဲကိုဆက္လက္ေၿဖဆိုပါတယ္။ အခက္အခဲမရိွ ေအာင္ၿမင္ၿပန္တယ္။ ထို ့ေနာက္ ၀ိဇၹာဘြဲ ့(ဘီေအ) အတြက္ၿပ႒ာန္းစာမ်ားကို ဆည္းပူးေလ့လာၿပန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၆၂ ခုနွစ္၊ ဇူလုိင္လမွာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းမ်ားကို ပိတ္လိုက္ရတဲ့အတြက္ ဘီေအ စာေမးပြဲကို ဦးအာစိဏၰ မေၿဖၿဖစ္ေတာ့ပါဘူး။
ေတာရေဆာက္တည္အားထုတ္ၿပီ
ရဟန္းခံၿပီး ၁၀၀ါရရင္ ေတာထြက္မယ္ လို ့ဦးအာစိဏၰမွာ အစဦးကတည္းက ရည္သန္ရင္း ရိွခဲ့တယ္။ ဘီေအစာေမးပြဲ ေၿဖဆိုဖို ့ အဆင္မေၿပတဲ့အခ်ိန္မွာ ရဟန္း ၁၀ ၀ါ ရလာၿပီၿဖစ္လို ့ ဦးအာစိဏၰဟာ ေတာထြက္ဖို ့ ဆံုးၿဖတ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။
ေတာမထြက္မီ ပဋိပတၱိလမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို ရယူရန္လိုအပ္လို ့ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၂၅ခုနွစ္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့၊ မဟာစည္သာသနာ့ ရိပ္သာသို ့သြားေရာက္ၿပီး မဟာစည္ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးနဲ ့ ဆရာေတာ္ ဦးပ႑ိတာဘိ၀ံသတို ့ထံမွာ ၅၅ ရက္ၾကာနည္းနာခံယူတယ္။ ပဋိပတ္လုပ္ငန္းမွာ အထံုပါရမီရိွခဲ့တဲ့ ဦးအာစိဏၰဟာ တစ္လတည္းနဲ ့ဥာဏ္စဥ္နာခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရားအားထုတ္နည္း အၿပည့္အစံုကို ေလ့လာမွတ္သားခ်င္လို ့ ၅၅ရက္တုိင္ေအာင္ ဦးအာစိဏၰ အားထုတ္ခဲ့ပါတယ္။
ပရိယတ္ ပဋိပတ္ ဗဟုသုတစြယ္စံုၿဖစ္လာတဲ့အခါ ဦးအာစိဏၰဟာ ထုိနွစ္မွာပဲ မြန္ၿပည္နယ္၊ သထံုၿမိဳ ့နယ္၊ ေတာင္စြန္းေကလာသေတာင္ အနီးရိွ ၿမသပိတ္ေတာင္သို ့ ေတာထြက္ၿပီး ဧကစာရီက်င့္ကာ တရားအားထုတ္ေတာ္မူတယ္။
ပဋိပတ္အက်င့္ၿဖင့္ ၿမင္သိရတဲ့အခ်က္ေတြကို တိပိဋက က်မ္းဂန္၊၀ိသုဒၶိမဂ္တို ့နဲ ့ ခ်ိန္ထိုးစိစစ္ၾကည့္တယ္။ စိတ္တိုင္းက် မၿဖစ္တဲ့အခါ ေနာက္ထပ္ပဋိပတၱိ နည္းနာနိႆယမ်ား ရရိွေရးအတြက္ ဦးအာစိဏၰဟာ ၁၃၂၆ ခုနွစ္မွာ ကသစ္၀ိုင္ ဆရာေတာ္ထံမွာ ၁၀ရက္၊ သန္လ်င္ေတာရဆရာေတာ္ထံမွာ ေၿခာက္လခြဲ၊ ၁၃၂၇ ခုနွစ္မွာ ကႏၷီၿမိဳ ့၊ ေရႊသိမ္ေတာရ ဆရာေတာ္ ထံမွာ သံုးလခြဲ ထပ္မံၿပီး နည္းနာခံယူပါတယ္။
တရားအားထုတ္ရာ ဌာနမ်ားကိုလည္း သပၸါယ ၿဖစ္ေအာင္ေၿပာင္းေရြ ့ခဲ့ရာမွာ သထံုၿမိဳ ့ ေနမိႏၵရေတာင္အနီးရိွ ေတာင္၀ိုင္းၾကီးမွာတစ္၀ါ၊ မုဒံုၿမိဳ ့နယ္ ေက်ာက္တစ္လံုး စိတၱသုခေတာရမွာ သံုး၀ါ၊ ေရးၿမိဳ ့နယ္ အစင္ေက်းရြာအနီးရိွ အစင္ေတာရမွာ ၁၃၀ါ သီးတင္းသံုးခဲ့ပါတယ္။
အဲ့သလို တရားအားထုတ္စဥ္ကာလမွာ တစ္ပါးတည္း ေက်ာင္းမွာ သီးတင္းသံုးၿပီး မိဘေဆြမ်ိဳး ေမာင္ဘြားမ်ားနဲ ့ အဆက္အသြယ္ၿဖတ္ထားခဲ့တယ္။ အင္မတန္ထက္ၿမက္တဲ့ ဇြဲ ၀ီရိယတို ့ၿဖင့္ အားထုတ္ေတာ္မူတယ္။
ေတာရေဆာက္တည္ကာ တစ္ထပ္ဆြမ္းေလာက္နဲ ့ မွ်တခဲ့ရလို ့ငွက္ဖ်ား ေရာဂါနဲ ့ အစာအိမ္္ေရာဂါတို ့က ဦးအာစိဏၰအား ဖိစီးလာၾကတယ္။ အစင္ေတာရမွာ သီတင္းသံုးစဥ္အခါက ၀မ္းဗိုက္မွာ ၿပင္းထန္စြာေလထိုးေလေအာင့္ ၿဖစ္လာလို ့ ဆြမ္းခံမၾကြနိုဳင္ဘဲ တစ္ပါးတည္း ေက်ာင္းကေလးမွာ လူးလိွမ့္ေနရတယ္။ သီတင္းသံုးေဖာ္မ်ားအား သူတို ့ရဲ ့တရားအလုပ္ ထိခိုက္မွာစိုးလို ့ အေၾကာင္းမၾကားဘူး။ သီးတင္းသံုးေဖာ္တို ့ လာေရာက္ၾကည့္ရွဳၾကတဲ့ အခါမွ အၿဖစ္မွန္ကို သိရွိၾကရတယ္။
အစာအိမ္ေရာဂါေၾကာင့္ ေမာ္လၿမိဳင္ေဆးရံုသို ့ တက္ေရာက္ၿပီးခြဲစိတ္ကုသၿခင္း ခံယူရတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ ့သို ့ ၾကြၿပီး အထူးကုဆရာ၀န္မ်ားထံမွာလည္း ေဆးကုသၿခင္းခံယူတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစာအိမ္ေရာဂါ၊ငွက္ဖ်ားေရာဂါနဲ ့ အၿပင္းအထန္ ဇက္ထိုးေခါင္းကိုက္တဲ့ေရာဂါတို ့ဟာ ယေန ့ တိုင္ေအာင္ မေပ်ာက္ဘဲ ဆရာေတာ္ဦးအာစိဏၰအား ညွင္းပန္းနွိပ္စက္လ်က္ရိွေပသည္။ ဦးအာစိဏၰက ဝဋ္္နာလို ့ဘဲ သေဘာထားၿပီး ေရာဂါေ၀ဒနာမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရွဳကာ မိမိေဆာင္ရြက္ စရာရိွတဲ့ ဂႏ ၱဓုရ၊ ၀ိပႆနာဓုရ ကိစၥမ်ားကို မမွိတ္မသုန္ မဆုတ္မနစ္ဘဲ တက္တက္ၾကြၾကြ ေဆာင္ရြက္္ေနေပတယ္။
ဖားေအာက္ေတာရ တတိယဆရာေတာ္
ဦးအာစိဏၰဟာ ပံသုကူဓုတင္၊ တိစိ၀ရိတ္ဓုတင္၊ သပဒါန စာရိကဓုတင္၊ အာရညကင္ ဓုတင္စသည္တို ့ကို စြမ္းေဆာင္နိုင္သမွ် ေဆာက္တည္ၿပီး ေတာရဘုန္းၾကီးဘ၀နဲ ့ ဘာ၀နာ အလုပ္နဲ ့ေပ်ာ္ေမြ ့ကာ ေနထိုင္လုိပါေသာ္လည္း ဘ၀ကံၾကမၼက ထိုသို ့ေနခြင့္မၿပဳပါ။
ဖားေအာက္ေတာရ ဒုတိယဆရာေတာ္ ဦးအဂၢပညာ အသည္းအသန္ နာမက်န္းၿဖစ္ၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ေဆးရံုၾကီးသို ့တက္ေရာက္ရတဲ့အခါ ေရးၿမိဳ ့နယ္ အစင္ေတာရမွာ သီတင္းသံုးေနတဲ့ ဦးအာစိဏၰကို မွာၾကားေခၚယူေတာ္မူတယ္။
ဦးအာစိဏၰက ဦးအဂၢပညာကို ၿပဳစူဖို ့ ေမာ္လၿမိဳင္သို ့တက္လာတယ္။ ဦးအဂၢပညာကမိမိပ်ံလြန္ သြားတဲ့အခါ ဖားေအာက္ေတာရစၾကႍေက်ာင္းကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို ့လႊဲအပ္ေပး ေတာ္မူတယ္။ ဦးအာစိဏၰက ေက်ာင္းလက္မခံလိုပါ။ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့အလုပ္ၿဖင့္ မိမိရဲ ့ပဋိိပတ္အလုပ္ကို အေနွာင့္အယွက္ မၿဖစ္ေစလိုပါ။ သို ့ေသာ္ ဦးအဂၢပညာ အလိုက် ဦးအာစိဏၰ လက္ခံလိုက္ရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ၁၃၄၃ခုနွစ္၊ ၀ါဆိုလဆုတ္၅ရက္၊ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၉၈၁ခုနွစ္မွာ ဒုတိယ ဖားေအာက္ဆရာေတာ္ပ်ံလြန္ေတာ္မူတဲ့အတြက္ ဦးအာစိဏၰဟာ တတိယ ဖားေအာက္ေတာရ ဆရာေတာ္ၿဖစ္လာပါေတာ့တယ္။
ဦးအာစိဏၰဟာ ဖားေအာက္ေတာရစၾကႍေက်ာင္းကို မိမိ ေခတၱသာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ ေပးမည့္အေၾကာင္း၊ ဒကာတို ့ စိတ္ၾကိဳက္ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္တစ္ပါးကို ရွာေဖြၾကဖို ့အေၾကာင္း၊ စၾကႍေက်ာင္းဒကာမ်ားကို မိန္ ့ၾကားေတာ္မူတယ္။
ၿပီးေတာ့ ဖားေအာက္ေတာရ စၾကႍေက်ာင္းဟာ ေတာရမမည္ေတာ့တဲ့အတြက္ ဒီေက်ာင္းမွာ ဦးအာစိဏၰသီတင္းမသံုးလိုဘူး။ ေတာရပီသတဲ့ အၿခားတစ္ေနရာကို ဦးအာစိဏၰကိုယ္တုိင္ လုိက္ရွာရာ စၾကႍေက်ာင္းရဲ ့ အေရွ့ဘက္ တစ္မိုင္ခြဲခန္ ့ ေ၀းတဲ့ေနရာမွာ ေတာင္နွစ္လံုးၾကားမွာ ဒူးရင္းပင္၊ သရက္ပင္ မ်ားနဲ ့ စိမ္လန္းစိုၿပည္တဲ့ဥယ်ာဥ္ၿခံ တစ္ၿခံကို ေတြ ့ရတယ္။
ေအးခ်မ္းလွတဲ့ ၎ဥယ်ာဥ္ေၿမမွာ ဦးအာစိဏၰ သီတင္းသံုးလိုတဲ့အတြက္ ၿခံရွင္ကို ခြင့္ေတာင္းၿပီး ၀ါးေက်ာင္းေလးတစ္ေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ေစတယ္။ အဲဒီ၀ါးေက်ာင္းေလး မွာဆြမ္းခံဆြမ္းစားခ်ိန္မွအပ ေန ့ေရာညဥ့္ပါ ဦးအာစိဏၰ သီတင္းသံုးေတာ္မူတယ္။
ဖားေအာက္ေတာရ ေက်ာင္းဒကာမ်ားက မိမိတို ့ ၾကည္ညိဳေလးစားတဲ့ ဒုတိယဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ တတိယဆရာေတာ္ကို မထြက္ခြာသြားေစလိုၾကဘူး။ ၿပီးေတာ့ တတိယဆရာေတာ္ရဲ ့ ထူးၿခားၿမင့္ၿမတ္တဲ့ သီလဂုဏ္၊သမာဓိဂုဏ္၊ ပညာဂုဏ္တို ့ကို တၿဖည္းၿဖည္းသိရိွလာၾကတဲ့အတြက္ ပိုမိုၾကည္ညိဳလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္တၿခားေက်ာင္းထုိင္ ဆရာေတာ္မရွာေဖြေတာ့ဘဲ ဦးအာစိဏၰကို ဖားေအာက္ေတာရမွာ အတည္တက်သီးတင္းသံုးရန္ ထပ္ကာ ဖန္ဖန္ ေလွ်ာက္ထားၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ယေန ့တိုင္ေအာင္ဦးအာစိဏၰဟာ တတိယ ဖားေအာက္ေတာရ ဆရာေတာ္ရဲ ့တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ေနရေပတယ္။

ဓာတ္ကမၼ႒ာန္းစခန္းဖြင့္ၿပီ
ဖားေအာက္ေတာရဆရာေတာ္ ဦးအာစိဏၰဟာ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ဆရာေတာ္မ်ားထံမွ နည္းနာနိႆယ ခံယူကာ ပိဋကတ္က်မ္းဂန္နဲ ့ ညိွႏိွဳင္းလ်က္ ဆိတ္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့ ေတာရမ်ားမွာ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သမထ ၀ိပႆနာကို အၿပန္ၿပန္အလွန္လွန္ အားထုတ္ေတာ္မူခဲ့တယ္။ မိမိကိုယ္တုိင္ ထုိးထြင္းသိၿမင္ခဲ့ရတဲ့ တရားရွဳနည္းမ်ားကို အၿခားပုဂၢိဳလ္တို ့အား တစ္ဆင့္ပို ့ခ်ၿပသေပးလိုတဲ့အတြက္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုးတရားရွဳနည္း အစီအစဥ္ကို ေရးဆြဲေတာ္မူတယ္။
တရားရွဳကြက္မ်ားကို နွစ္ႏွစ္ၾကာ မိမိကိုယ္တိုင္ စမ္းသပ္စစ္ေဆး ရွဳမွတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၁၉၈၃ခုနွစ္ မွစတင္ကာ ဓာတ္ကမၼ႒ာန္းကို အေၿခခံလ်က္ သုဒၶ၀ိပႆနာယာနိက လမ္းစဥ္ၿဖင့္ ေယာဂီတို ့ကို တရားညႊန္ၿပေပးတယ္။ ဒီလမ္းစဥ္ဟာ ေအာင္ၿမင္ေပမယ့္ ေနွာင့္ေနွးၾကန္ ့ၾကာတတ္လို ့ ပိုမိုလ်င္ၿမန္ ထက္ၿမက္တဲ့ သမထယာနိကလမ္းစဥ္သုိ ့ေၿပာင္းလဲကာ ေယာဂီတို ့အား တရားညႊန္ၿပေပးပါတယ္။
တရားရွဳကြက္မ်ားက အထူးတိက်ၿပည့္စံုၿပီး သဘာ၀လည္းက်၊ စနစ္လည္းက်၊ လက္ေတြ ့လည္းက်တဲ့အၿပင္ ဆရာေတာ္ကိုယ္တုိင္က အလြန္ၾကီးမားတဲ့ ေမတၱာကရုဏာၿဖင့္ အထူးအဆင္းရဲအပင္ပန္းခံကာ ေယာဂီတို ့အား ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ေစာင့္ေရွာက္ၿပီး တရားညႊန္ၿပေပးတဲ့ အတြက္ ဖားေအာက္ေတာရေယာဂီမ်ားဟာ ၿမတ္ဗုဒၶအလိုေတာ္နဲ ့ ကိုက္ညီတဲ့ တရားရွဳနည္းမ်ားကို ခ်မ္းသာလြယ္ကူစြာ ရွဳသိေနနဳိင္ၾကပါၿပီ။
ပိဋကတ္က်မ္းဂန္နဲ ညီညြတ္ၿပီး အလြန္ထူးၿခားၿပည့္စံုတဲ့ ဖားေအာက္ေတာရ တရားရွဳနည္းကို ေနာက္စာမ်က္နွာမ်ားမွာ အက်ဥ္းေဖာ္ၿပကာ မိတ္ဆက္ေပးပါမယ္။ ဆက္လက္ရွဳစားေတာ္မူၾကပါ။
ဆိတ္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့တရားစခန္း
ဖားေအာက္ေတာရ စၾကႍေက်ာင္းဟာ ဖားေအာက္ေက်းရြာထိပ္ရိွ ေမာ္လၿမိဳင္-မုဒံု ကားလမ္္းမနဲ ့ တာ ၅၀၀ခန္ ့၊ တနည္း ၁၅ မိနစ္လမ္းေလွ်ာက္စာမွ် ေ၀းကြာတဲ့အတြက္ ကားသံ၊ဟြန္းသံ၊ ေရဒီယိုကက္ဆက္သံမ်ားကို မၾကားရဘဲ ဆိတ္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့ ေတာရစခန္း တစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္။ ယခင္က ေတာရေၿမာက္တဲ့ ႒ာနတစ္ခု ၿဖစ္ခဲ့တာနဲ ့အညီ သစ္ပင္၀ါးပင္ တို ့ဟာ မုိးထိေအာင္ ေပါက္ေရာက္ေနၾကပါတယ္။ သစ္ပင္ၾကီးမ်ားရဲ ့ အကိုင္းအခက္ေတြက တစ္ပင္နဲ ့ တစ္ပင္ ကူးယွက္ေနၾကလို ့ ေနေၿပာက္မထိုးေလာက္ေအာင္ အရိပ္အာ၀ါသ ေကာင္းလွေပတယ္။
ေက်းငွက္မ်ိဳးစံုတို ့ရဲ ့ တြန္က်ဴးသံ၊ ရွဥ့္ညိဳမ်ားရဲ့ ၿမဴးသံ၊ ပုရစ္ေအာ္သံမ်ားကေတာ့ ေတာၾကီးၿမိဳင္လယ္ထဲမွာ ေရာက္ရိွေနသည့္ ပမာ အေတြ ့ထူးနဲ ့ ခံစားမွဳ အထူးတို ့ကို ၿဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ ေယာဂီေဆာင္မ်ားနဲ ့ ပင္မစၾကႍေက်ာင္း၀င္းတို ့ကို ပိုင္းၿခား ေပးထားတဲ့ စမ္းေခ်ာင္းကေလးက မိုးရာသီမွာ ဂီတသံစံုေနွာလ်က္ တသြင္သြင္ စီးဆင္းေနသၿဖင့္လည္း သည္ ရွဳခင္းအလွနဲ ့ သဘာ၀ေတးသံတို ့ဟာ စကၡဳပသာဒနဲ ့ ေသာတ ပသာဒတို ့ကို အထူးပင္ ေအးၿမၾကည္ရႊင္ေစပါတယ္။
ဤသို ့ေသာ ၿငိမ္းေအးၾကည္လင္တဲ့ ၀ိေ၀ကရသ ေခၚစိတ္ခံစားမွဳအထူးတို ့ဟာ တရားဘာ၀နာရွဳပြားမွဳကို အေထာက္အကူၿပဳၾကပါတယ္။

ေယာဂီမ်ားအတြက္ေနရာထိုင္ခင္း
ဖားေအာက္ေတာရမွာ တရားအားထုတ္ၾကတဲ့ ရပ္ေ၀းရပ္နီး ေယာဂီ အေရအတြက္ဟာ ဆတက္ထမ္းပိုး တုိးတက္မ်ားၿပားလာသလို ေက်ာင္းသခၤမ္းမ်ားနဲ ့ ေယာဂီေဆာင္မ်ားကလည္း ေန ့ခ်င္းညဥ့္ခ်င္းဆုိသလို တုိးပြားလာေနပါသည္။
၁၉၉၉ခုနွစ္ဧၿပီလဆန္းတြင္ ဖားေအာက္ေတာရ ၌ နိုဳင္ငံၿခားသားရဟန္းရွင္ လူေယာဂီ ၂၄ဦး အပါအ၀င္ ရဟန္း ၁၅၀ပါး၊ သာမေဏ ၁၇ပါး၊ သီလရွင္၅၄ဦး၊ အမ်ိဳးသား၃၉ဦး၊အမ်ိဳးသမီး၇၃ဦး၊ စုစုေပါင္း ေယာဂီ ၃၃၃ဦး တရားအားထုတ္ ေနၾကပါတယ္။ ဖားေအာက္ဆရာေတာ္ နိဳင္ငံၿခားသို ့ ဓမၼဒူတ ခရီးထြက္ေနခ်ိန္ၿဖစ္ ၍ နိဳင္ငံၿခားသား ေယာဂီထက္၀က္ခန္ ့ေလ်ာ့နည္းသြားၿခင္းၿဖစ္တယ္။ ပံုမွန္အားၿဖင့္ နိဳင္ငံၿခားေယာဂီ ၅၀ ၀န္းက်င္အၿမဲရိွေနေလ့ ရိွပါတယ္။
၁၉၉၃ ခုနွစ္မွ ၁၉၉၉ ခု မတ္လကုန္အထိ ဖားေအာက္ေတာရ ၌ တရား အားထုတ္ခဲ့ၾကတဲ့ နိုဳင္ငံၿခားသားေယာဂီမ်ားဟာ ၃၃နိဳင္ငံမွ ၄၈၄ဦးရိွခဲ့ပါၿပီ။
၁၉၉၉ ခုနွစ္ဧၿပီလဆန္းအေၿခအေနအရ ဖားေအာက္ေတာရတြင္ သံဃာေဆာင္ ၁၅ေဆာင္ခန္ ့၊ အမ်ိဳးသားေဆာင္ ၅ေဆာင္၊ အမ်ိဳးသမီးေဆာင္ ၂၅ေဆာင္ရိွတဲ့အၿပင္ ေတာရစခန္းပီသတဲ့ တိုးခ်ဲ့ စိတၱလေတာင္ေက်ာင္းမွာလည္း သံဃာတစ္ပါးေဆာင္ ၁၇၀ေက်ာ္၊ ဆရာေတာ္ စံေက်ာင္း၃ေဆာင္တို ့ရိွပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္သံဃာအပါး ၂၀၀၊ အမ်ိဳးသား ၅၀ဦး၊ အမ်ိဳးသမီး ၃၀၀ဦးတို ့ကို တစ္ၿပိဳင္နက္ ေနရာခ်ထားေပးနိုင္ပါတယ္။
ထို ့အၿပင္ စိတၱလေတာင္ေက်ာင္းမွာ အလ်ားေပ ၁၄၀၊အနံေပ၈၀ ရိွတဲ့ နွစ္ထပ္သိမ္ေတာ္ၾကီးကို တည္ေဆာက္လ်က္ရိွရာ သံဃာ ၅၀၀ခန္ ့ တို ့ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း ေအးခ်မ္းစြာတရားရွဳပြားနိဳင္တဲ့ အထိဆက္လက္တိုးခ်ဲ ့သြားရန္ ရည္မွန္းထားၾကပါတယ္။
ဖားေအာက္ေတာရ ရိပ္သာခြဲမ်ားအၿဖစ္ မႏ ၱေလးေတာင္၊ ေတာင္ဆင္း ကားလမ္းေဘး ၌ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ ဗုဒၶသာသနာရိပ္သာ၊ ရန္ကုန္တုိင္း သန္လ်င္ၿမိဳ ့ က်ိဳက္ေခါက္ေစတီအနီး သီလ၀ါလမ္းမေပၚ ၌ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ ဗုဒၶၶသာသနာရိပ္သာ နွင့္ ကရင္ၿပည္နယ္ ဘားအံၿမိဳ ့ ဇြဲကပင္ေတာင္ေၿခ ၌ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ ဗုဒၶၶသာသနာရိပ္သာ တို ့ကိုလည္း အခ်ိန္ၿပည့္ဖြင့္လွစ္ ထားၿပီးၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္လိုသူမ်ား အဆင္ေၿပစြာ တရားအားထုတ္နိဳင္ၾကပါၿပီ။

ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္၏ ဖားေအာက္ေတာရမိတ္ဆက္ စာအုပ္မွ ကူးယူေဖၚျပပါသည္။