ဆရာေတာ္တစ္ပါးက “အနာထပိဏ္သည္ ဘုရားကို ၾကည္ညိဳလြန္းေသာ သဒၶါတရားေၾကာင့္ ေသာတာပန္ျဖစ္သြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ရုပ္တရား နာမ္တရားကို တကယ္မသိဘူး”ဟု ေဟာထားသည္ကို ၾကားနာရပါသည္။
ေသာတာပန္ဟူသည္ ရုပ္ႏွင့္နာမ္၏ သေဘာသဘာ၀တို႔ကို အေသအခ်ာ သိနားလည္၍ ဉာဏ္စဥ္အဆင့္ဆင့္ တက္ၿပီးမွ မဂ္ဉာဏ္ကို ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု မွတ္သားဖူးပါသည္။ အထက္ပါ ရုပ္နာမ္မသိေသာ ေသာတာပန္သည္ မည္သည့္အမ်ိဳးအစား ေသာတာပန္ျဖစ္သည္ကို သိလိုသျဖင့္ ျမတ္ပန္းရဂံုမွတဆင့္ ေမးခြန္းတင္အပ္ပါသည္။
ဆရာကံ (အညာ)
“အနာထပိဏ္သည္ ဘုရားကို ၾကည္ညိဳလြန္းေသာ သဒၶါတရားေၾကာင့္ ေသာတာပန္ ျဖစ္သြားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ရုပ္တရား နာမ္တရားကို တကယ္မသိဘူး”-ဟူရာ၌ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထား မရွိပါ။
အနာထပိဏ္သူေ႒း ဘုရားရွင္ႏွင့္ စေတြ႔သည့္အခ်ိန္ သစၥာေလးပါးတရားေတာ္ကို နာရ၍ ေသာတာပန္ ျဖစ္ခဲ့ရသည့္မွတ္တမ္းကို ၾကည့္လွ်င္ပင္ သဒၶါတရားသက္သက္ေၾကာင့္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ပါသည္။
အနာထပိဏ္သူေ႒းသည္ ေယာက္ဖျဖစ္သူ ရာဇၿဂိဳဟ္သူေ႒းအထံသို႔ ကိစၥတစ္ခုျဖင့္ ေရာက္လာရာ ခါတိုင္းကဲ့သို႔ လုပ္ေနၾကအလုပ္မ်ားကို ပစ္ထားကာ သူႏွင့္လာ စကားမေျပာႏိုင္ပဲ အခ်က္အျပဳတ္ကိစၥမ်ားကို စီမံကာ အလုပ္မ်ားေနေသာ ရာဇၿဂိဳဟ္သူေ႒းကို “မဂၤလာပြဲအတြက္လား၊ ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးကို ဖိတ္ထား သလား” စသည္ျဖင့္ ေမးျမန္းေလ၏။ ဘုရားရွင္ကို ပင့္ဖိတ္ထားေၾကာင္း ျပန္ေျပာရာ အံ့ၾသ၀မ္းသာျဖစ္လ်က္ “ဘုရား” ဟူေသာ အသံသည္ပင္လွ်င္ ၾကားရခဲေၾကာင္း ယခုသြားေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္မျဖစ္ႏိုင္ ေမးျမန္းသည္တြင္ ယခုအခ်ိန္ မသင့္ေလ်ာ္ေၾကာင္း မနက္ျဖန္မွ ဖူးေမွ်ာ္ဖို႔ရန္ ေျပာေလရာ ဘုရားရွင္ကို ဖူးျမင္ရေတာ့မည္ဟူေသာစိတ္ျဖင့္ အိပ္စက္ေလ၏။ ညအခါတြင္လည္း မိုးလင္းၿပီဟူေသာ အမွတ္ျဖင့္ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ထၾကည့္မိေလ၏။ မိုးေသာက္ယံတြင္ မေနႏိုင္ေတာ့ပဲ သြားေရာက္ဖူးေမွ်ာ္ေလေတာ့၏။
(ပါဠိေတာ္ျမန္မာျပန္မူရင္းအတိုင္း ထုတ္ျပပါမည္)
ထိုအခါ အနာထပိဏ္သူေဌးသည္ ယင္းတုိက္ေတာသို႔ ခ်ဥ္းကပ္၏။ ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ညဥ့္၏ မိုးေသာက္ယံ၌ ထ၍ လြင္ျပင္၌ စႀကႍႂကြေတာ္မူ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အနာထပိဏ္သူေဌးကို အေ၀းမွပင္ လာေနသည္ကို ျမင္ေတာ္မူသျဖင့္ စႀကႍမွ ဆင္းၿပီးလွ်င္ ခင္းထားေသာ ေနရာ၌ ထိုင္ေတာ္မူလ်က္ “သုဒတၱလာေလာ့” ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ အနာထပိဏ္သူေဌးသည္ “နာမည္ျဖင့္ ငါ့ကို ျမတ္စြာဘုရား ေခၚေတာ္မူ၏” ဟု ရႊင္လန္းအားတက္လ်က္ ျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးေနာက္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေျခေတာ္တို႔၌ ဦးခိုက္၍ “အရွင္ဘုရား ျမတ္စြာဘုရားသည္ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္ေတာ္မူရပါ၏ေလာ” ဟု ေလွ်ာက္၏။
ကာမတို႔၌ မလိမ္းက်ံ၍ ၿငိမ္းေအးျခင္းသို႔ ေရာက္ေသာ၊ ဥပဓိ (ကိေလသာ) မရွိေသာ ရဟႏၲာသည္ ထက္၀န္းက်င္မွ ၿငိမ္းၿပီးသည္ ျဖစ္၍ အခါခပ္သိမ္း ခ်မ္းသာစြာ အိပ္ရ၏။
ေတာင့္တမႈ အားလံုးတို႔ကို ျဖတ္၍ စိတ္၌ ပူပန္ျခင္းကို ပယ္ေဖ်ာက္၍ စိတ္အားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈသို႔ ေရာက္၍ ေအးၿငိမ္းေနေသာ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္သည္ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္ရ၏ ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။
ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အနာထပိဏ္သူေဌးအား အစဥ္အတိုင္းေသာ တရားစကားကို ေဟာေတာ္မူ၏၊ ဤအစဥ္အတုိင္းေသာ တရားစကားဟူသည္ကား အဘယ္နည္း၊ ဒါနႏွင့္ စပ္ေသာ စကားကို လည္းေကာင္း၊ သီလႏွင့္ စပ္ေသာ စကားကိုလည္းေကာင္း၊ နတ္ျပည္ႏွင့္ စပ္ေသာ စကားကိုလည္းေကာင္း၊ ကာမဂုဏ္တို႔၏ အျပစ္ကိုလည္းေကာင္း၊ ယုတ္ညံ့ျခင္းကို လည္းေကာင္း၊ ညစ္ညဴးျခင္းကို လည္းေကာင္း၊ (ကာမဂုဏ္တို႔မွ) ထြက္ေျမာက္ျခင္း၌ အက်ဳိးကို လည္းေကာင္း ျပေတာ္မူ၏။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ အနာထပိဏ္သူေဌး၌ သင့္ေလ်ာ္ေသာ စိတ္ ႏူးညံ့ေသာ စိတ္ အပိတ္အပင္ (နီ၀ရဏ) မွ ကင္းေသာ စိတ္ တက္ႂကြေသာ စိတ္ ယံုၾကည္ေသာ စိတ္ ရွိသည္ကို သိေတာ္မူေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရားတို႔၏ ကိုယ္တုိင္ ထုတ္ေဖာ္ သိျမင္ၿပီးေသာ (သာမုကၠံသိက) တရား ေဒသနာေတာ္ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲ (ဒုကၡသစၥာ) ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲ ျဖစ္ေၾကာင္း (သမုဒယသစၥာ) ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲ ခ်ဳပ္ရာ (နိေရာဓသစၥာ) ကို လည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာသို႔ ေရာက္ေၾကာင္းလမ္းစဥ္ (မဂၢသစၥာ) ကို လည္းေကာင္း ျပေတာ္မူ၏။ မည္းညစ္ျခင္း ကင္းေသာ ျဖဴစင္ေသာ အ၀တ္သည္ ဆိုးရည္ကို ေကာင္းစြာ ခံယူသကဲ့သို႔ ထို႔အတူ အနာထပိဏ္ သူေဌးအား ထိုေနရာ၌ပင္လွ်င္ “ျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိေသာ တရားအလံုးစံုသည္ ခ်ဳပ္ျခင္း သေဘာရွိ၏” ဟု ကိေလသာျမဴ အညစ္အေၾကးကင္းေသာ တရားမ်က္စိ (ေသာတာပတၱိမဂ္ဥာဏ္) သည္ ျဖစ္ေပၚ၏။ (စူဠ၀ဂၢပါဠိေတာ္ျမန္မာျပန္)
အထက္ပါမွတ္တမ္းအရ အနာထပိဏ္သူေ႒းသည္ အႏုပုဗၺိကထာ ေဒသနာစဥ္ႏွင့္တကြ သာမုကၠံသိက ေဒသနာေတာ္ဟုဆိုအပ္ေသာ သစၥာေလးပါးတရားေတာ္ကို နာယူရျခင္းေၾကာင့္ ေသာတာပတၱိမဂ္ဉာဏ္ကို ရရွိျခင္းျဖစ္ရကား သဒၶါတရားသက္သက္ေၾကာင့္ မဂ္ဖိုလ္ရသည္ဟု မဆိုႏိုင္သလို ရုပ္တရား နာမ္တရားကို တကယ္မသိ-ဟုလည္း မဆိုႏိုင္ပါ။
အနာထပိ႑ိေကာ၀ါဒသုတ္ကိုေထာက္ဆ၍ “အနာထပိဏ္သူေ႒းသည္ ရုပ္တရားနာမ္တရားကို တကယ္မသိ” -စသည္ျဖင့္ ထင္မွတ္မွားခဲ့ၾကဖူးသျဖင့္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား ေျဖရွင္းခဲ့ဖူးသည္ဟု ထင္ပါသည္။
ထိုအနာထပိ႑ိေကာ၀ါဒသုတ္ကို ထုတ္ႏႈတ္၍ ရွင္းလင္းၾကည့္ၾကပါစို႔။
အခါတပါး၌ အနာထပိဏ္သူေ႒းသည္ အသည္းအသန္ မက်န္းမမာ ဖ်ားနာေသာအခါ အရွင္သာရိပုၾတာမေထရ္ကို အပင့္ခိုင္း၏။ အရွင္သာရိပုၾတာသည္ အရွင္အာနႏၵာႏွင့္အတူ သူေ႒းႀကီးအိမ္သို႔ ႂကြသြား၏။ ေရာဂါအေျခအေနေမးရာ ပိုမိုးဆိုးရြားလာေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားသျဖင့္ အသက္ဇီ၀ိန္ ေႃခြႏိုင္ေသာ ေ၀ဒနာမွန္းသိရွိကာ အရွင္သာရိပုၾတာမေထရ္သည္ ပညာဧတဒဂ္ရ ဉာဏ္ႀကီးရွင္ပီပီ ဒါနအေၾကာင္း သီလအေၾကာင္းမ်ားကို ေဟာေတာ္မမူေတာ့ဘဲ ဘာ၀နာအေၾကာင္းအသားေပးကာ ရုပ္နာမ္ခႏၶာတို႔၌ တဏွာ-မာန-ဒိ႒ိတည္းဟူေသာ ဂါဟကတရားတို႔ျဖင့္ မစြဲလမ္းေစရန္ ထူးျခားဆန္းၾကယ္စြာ အရတၱဖိုလ္ကို အထြဋ္တင္လ်က္ သိမ္ေမြ႔နက္နဲေသာ ေဒသနာေတာ္ကို ေဟာေတာ္မူေလ၏။
တရားဆံုးေသာအခါ သူေ႒းႀကီးသည္ ငိုေႂကြးကာ မ်က္ရည္ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္ က်ရွာေလ၏။ အရွင္အာနႏၵာလည္း အထင္လြဲကာ အဆံုးအမေပးလိုသျဖင့္ “သူေ႒းႀကီး သင္သည္ စည္းစိမ္ဥစၥာတို႔၌ ၿငိကပ္ေနသေလာ, ကုသိုလ္တရားတို႔ ဆုတ္နစ္ေလသေလာ”ဟု ေမးရာ မဟုတ္ေၾကာင္း ဘုရားရွင္ႏွင့္တကြ သံဃာေတာ္တို႔အား ရွည္ျမင့္စြာေသာကာလပတ္လံုး ဆည္းကပ္လာခဲ့ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႔ေသာ တရားမ်ိဳးကို မနာယူခဲ့ဖူးသျဖင့္ ငိုေႂကြးမိေၾကာင္း ဤကဲ့သို႔ေသာတရားမ်ားကို လူတို႔အားလည္း မ်ားမ်ားေဟာေပးပါရန္ ေလွ်ာက္ထားေလ၏။ ထုိေန႔တြင္ပင္ အနာထပိဏ္သူေ႒းႀကီး စုေတကာ တုသိတာနတ္ျပည္၌ ျဖစ္ေလ၏။ ညသန္းေခါင္ယံ အခ်ိန္တြင္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္သို႔လာေရာက္ကာ အရွင္သာရိပုၾတာ၏ ပညာဂုဏ္တို႔ကို ခ်ီးက်ဴးစကား လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားေသး၏။
အထက္ပါသုတၱန္တြင္ “န စ ေမ ဧ၀ရူပီ ဓမၼကထာ သုတပုဗၺာ = တပည့္ေတာ္သည္ ဤသို႔သေဘာရွိေသာ တရားစကားကို မၾကားနာဖူးပါ” ေလွ်ာက္ထားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အ႒ကထာတြင္ ရွင္းလင္းခ်က္ထုတ္ထားသည္မွာ--
န စ ေမ ဧ၀ရူပီ ဓမၼီကထာ သုတပုဗၺာတိ အယံ ဥပါသေကာ - “သတၳဳ သႏၲိကာပိ ေမ ဧ၀ရူပီ ဓမၼကထာ န သုတပုဗၺာ”တိ ၀ဒတိ၊ ကႎ သတၳာ ဧ၀ရူပိ သုခုမံ ဂမၻီရကထံ န ကေထတီတိ ေနာ န ကေထတိ။ ဧ၀ံ ပန ဆ အဇၩတၱိကာနိ အာယတနာနိ ဆ ဗာဟိရာနိ ဆ ၀ိညာဏကာေယ ဆ ေ၀ဒနာကာေယ ဆ ဓာတုေယာ ပဥၥကၡေႏၶ စတၱာေရာ အရူေပ ဣဓေလာကဥၥ ပရေလာကဥၥ ဒေႆတြာ ဒိ႒သုတမုတ၀ိညာတ၀ေသန အရဟေတၱ ပကၡိပိတြာ ကထိတကထာ ဧေတန န သုတပုဗၺာ, တသၼာ ဧ၀ံ ၀ေဒတိ။ (မ၊ ႒၊၄၊ ၂၃၀)
(“တပည့္ေတာ္သည္ ဤသို႔သေဘာရွိေသာ တရားစကားကို မၾကားနာရဖူးပါ”-ဟူရာ၌ ဤဥပါသကာသည္ ဘုရားရွင္၏ အထံေတာ္မွေသာ္လည္း ဤသို႔သေဘာရွိေသာ တရားစကားကို မၾကားနာဖူးပါ-ဟု ဆိုေလ၏။ အသို႔နည္း ဘုရားရွင္သည္ ဤသို႔သေဘာရွိေသာ သိမ္ေမြ႔နက္နဲေသာ တရားစကားကို မေဟာသေလာ- ဤကား အေမးတည္း။ ေဟာေတာ္မမူသည္ မဟုတ္ပါ။ ထုိသို႔ပင္ ေဟာေတာ္မူေသာ္လည္း ဤသို႔ အဇၩတၱိကာယတန ၆-ပါး၊ ဗာဟိရာယတန ၆-ပါး၊ ၀ိညာဏ္ ၆-ပါး၊ ဖႆ ၆-ပါး၊ ေ၀ဒနာ ၆-ပါး၊ ဓါတ္ ၆-ပါး၊ ခႏၶာ ၅-ပါး၊ အရူပ ၄-ပါး၊ ကာမေလာက၊ ရူပေလာက-တို႔ကို ျပ၍ ျမင္အပ္-ၾကားအပ္-ေတြ႔အပ္-သိအပ္သည္၏ အစြမ္းျဖင့္ အရဟတၱဖိုလ္၌ ထည့္သြင္း၍ ေဟာအပ္ေသာတရားစကားမ်ိဳးကိုကား မၾကားနာရစဖူးေပ၊ ထို႔ေၾကာင့္ “တပည့္ေတာ္သည္ ဤသို႔သေဘာရွိေသာ တရားစကားကို မၾကားနာရဖူးပါ” ဟု ေလွ်ာက္ျခင္းျဖစ္၏။)
ဓမၼကထာ န သုတပုဗၺာတိ ယထာ ကထိတာကာရေမ၀ သႏၶာယ ပဋိေကၡေပါ, န သုခုမဂမၻီရသုညတာ- ပဋိသံယုတၱတာ သာမညံ။ (ဋီကာ)
ဋီကာ၌လည္း “ဤသို႔ေသာတရားစကားကို မၾကားဖူးပါ-ဟူရာ၌ ေဟာေတာ္မူအပ္ေသာ အျခင္းအရာ (ေဟာစဥ္)ကိုသာလွ်င္ ရည္ရြယ္၍ ပယ္ျခင္းျဖစ္၏။ သိမ္ေမြ႔နက္နဲေသာ အတၱမွကင္းဆိတ္ျခင္းႏွင့္စပ္ယွဥ္ေသာ သာမညေဟာပံုေဟာနည္းမ်ိဳးကိုကား နာၾကားဖူး၏”-ဟု မွတ္ယူရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မိန္႔ဆိုထားပါ၏။
(တစ္နည္းအားျဖင့္လည္း အနာထပိဏ္သူေ႒းႀကီးသည္ (၀ဋၬာဘိရတ) ၀ဋ္၌ေမြ႔ေလ်ာ္သူ၊ (ဒါနဘိရတ၊ ဒါနသူရ) အလွဴဒါန၌ေမြ႔ေလ်ာ္သူ၊ ေပးကမ္းျခင္း၌ ရဲရင့္သူျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ႏွင့္တကြ မဟာသာ၀ကႀကီးတို႔က ဒါနကထာကိုသာ ေဟာေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ထိုသို႔ေျပာဆိုျခင္းျဖစ္သတဲ့။)
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ အနာထပိဏ္သူေ႒းသည္ ဘုရားရွင္ႏွင့္တကြ သာ၀ကႀကီးမ်ားကို ၂၄-ႏွစ္ၾကာ ဆည္းကပ္ခြင့္ရခဲ့၏။ ပိဋကတ္ေတာ္တြင္ မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ တရားေဒသနာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ သူလွဴဒါန္းထားရာ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း၌ ေဟာေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ထိုေဒသနာမ်ားမွ ရုပ္နာမ္ႏွင့္စပ္ေသာ ပရမတၳေဒသနာမ်ားကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ နာယူဖူးေပလိမ့္မည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ “ဥဇုမဂၢါ၀ဟာ ၀ိပႆနာ ဘဂ၀တာ ပနႆ ကထိတပုဗၺာ။” စင္စစ္ေသာ္ကား ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤသူေ႒းႀကီးအား ေျဖာင့္မွန္စြာအရိယာမဂ္သို႔ေရာက္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ ၀ိပႆနာတရား ကို ေရွးကေဟာအပ္ဖူးေလၿပီ”ဟု ဋီကာဆရာက ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ မိန္႔ဆိုေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ေပမည္။
အထက္ပါအ႒ကထာ-ဋီကာတို႔အရ အနာထပိဏ္သူေ႒းသည္ ရုပ္တရားနာမ္တရားတို႔၌ သိရွိလိမၼာသူ ျဖစ္ေၾကာင္း လက္ခံမွတ္သားသင့္ပါသည္။
အနာထပိဏ္သူေ႒းႀကီး လူ႔ဘ၀မွ စုေတကာ တုသိတာနတ္ျပည္သို႔ ေရာက္လွ်င္ေရာက္ခ်င္း လူ႔ျပည့္ျပန္ဆင္းလာကာ ဘုရားရွင္အား လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားေသာဂါထာမ်ားမွ ဂါထာႏွစ္ပုဒ္ကို ထုတ္ျပကာ အဆံုးသတ္ပါေတာ့မည္။
“အလုပ္ကိစၥ၊ အသိဉာဏ္၊ တည္ၾကည္မႈ၊ ကုိယ္က်င့္သီလ၊ ျမတ္ေသာ အသက္ေမြးမႈ၊ ဤတရားေၾကာင့္ သတၱ၀ါတို႔သည္ စင္ၾကယ္ကုန္၏၊ အမ်ဳိးအႏြယ္ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ဥစၥာေၾကာင့္လည္းေကာင္း စင္ၾကယ္သည္ မဟုတ္ကုန္။
ထို႔ေၾကာင့္သာလွ်င္ ပညာ႐ိွေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ မိမိ၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ႐ႈေမွ်ာ္၍ သင့္ေလ်ာ္ေသာ အေၾကာင္းအားျဖင့္ တရားကို စူးစမ္း ဆင္ျခင္ရာ၏၊ ဤသို႔ ဆင္ျခင္ေသာ္ ထုိအရိယာမဂ္တရား၌ စင္ၾကယ္၏။” (မဇၩိမနိကာယ္၊ ဥပရိပဏၰာသပါဠိေတာ္၊ အနာထပိ႑ိေကာ၀ါဒသုတ္ ျမန္မာျပန္)
အရွင္ေကာ၀ိဒ (ေယာ)