ပထမ ဝါဆုိလျပည့္ေန႔ တုံး က တင္ထားတဲ့ပုိ႔စ္ေလးကုိဒုတိယဝါဆုိလျပည့္မွာျပန္ရွယ္ လုိက္ပါတယ္။
ဝါဆုိလျပည့္၊ဓမၼစၾကၤာအခါေတာ္ေန႔။
(သုိ႔မဟုတ္) သစၥာအလင္း-ေရာင္-ေဆာင္-ရေအာင္။
(သစၥာအလင္း)
*ဝါဆုိဦး* ဆုိတဲ့ နာမည္ေလးဟာ အမွတ္တရ မ်ားစြာ နဲ႔အတူ တစ္ဖန္ ေရာက္ရွိ လာခဲ့ျပန္ပါၿပီ ။ ဝါဆုိလမွာ--တနည္း အရွင္အႆဇိ ေသာတာပန္ တည္တဲ့ေန႔မွာ လူ႔ေလာကထဲကုိေရာက္ရွိလာခဲ့တဲ့ ဝါဆုိမုိး၊ ဝါဆုိပန္းရနံ႔ ေတြ၊ ဝါဆုိသကၤန္းကပ္လွဴပြဲေတြ၊ ဓမၼစႀကၤာရြတ္ဆုိပူေဇာ္သံေတြ ကုိၾကားေယာင္ျမင္ေယာင္ရင္း အတိတ္ခႏၶာ ေတြသက္ဝင္လႈပ္ရွား လာခဲ့ ပါတယ္။
ေမြးေန႔ပြဲတုိင္း ကုိဝါဆုိသကၤန္းကပ္လွဴပြဲ နဲ႔အတူ လွဴဒါန္း ခဲ့ရတာေတြ သတိရေနမိပါတယ္။ဝါဆုိလျပည့္ဆုိတာကေတာ့ တုိ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အတြက္ အေရးပါတဲ့ေန႔ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
(သေႏၶ ေတာထြက္၊ဓမၼစက္ မိန္႔ျမြက္လဝါဆုိ)ဆုိတာ ေတာ႔ မွတ္သားၿပီးသားျဖစ္မွာပါ။
(၁) ပဋိသေႏၶတည္သည့္ေန ့-မဟာသကၠရာဇ္-၆၇၊ ဝါဆုိလျပည့္ (ၾကာသပေတးေန ့)
(၂) ေတာထြက္သည့္ေန ့- မဟာသကၠရာဇ္-၉၇၊ ဝါဆုိလျပည့္ (တနလၤာေန ့)
(၃) ဓမၼစၾကၤာတရားဦးေဟာေန ့- မဟာသကၠရာဇ္-၁၀၃၊ဝါဆုိလျပည့္ (စေနေန ့)
(၄) ေသာတာပန္လူသားစေပၚသည့္ေန ့-မဟာသကၠရာဇ္-၁၀၃၊ဝါဆုိလျပည့္ (စေနေန ့)
(၅) သံဃာရတနာစေပၚသည့္ေန ့- မဟာသကၠရာဇ္-၁၀၃၊ဝါဆုိလျပည့္ (စေနေန ့)
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ျမတ္စြာဘုရား တရားဦးေဟာၾကားခဲ့လုိ႔႔ လူ႔ဘုံေလာကမွာ သစၥာအလင္းေရာင္ ေတြ ထိန္ထိန္ညီးခဲ့တာေပါ့။
ဓမၼစၾကၤာ အခါေတာ္ေန႔ဟာ သစၥာေလးပါး၊အမွန္တရားကုိ ေဟာျပ ခဲ့တဲ့ သစၥာအလင္းေရာင္ ေဆာင္ယူျပသခဲ့တဲ့ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္အခါသမယေပါ့ေနာ္။
ဓမၼစၾကၤာ-တရားဦး ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ေနရာေလးကလည္း ရုိးရုိးရွင္း ရွင္းေလး…ျမင္ေယာင္ရင္းမွန္းဆၾကည္ညဳိရေအာင္ပါ။
႔ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ျမတ္စြာဘုရားဟာ ေတာမွာဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္(လုဗၺိနီအင္ၾကင္းေတာ)။
ေတာမွာ တရားက်င့္ၾကံအားထုတ္ခဲ့တယ္။
ဘုရားျဖစ္ျပန္ေတာ့လည္း လူသူမနီးတဲ့ေဗာဓိေညာင္ပင္ေအာက္မွာ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ (ဥရုေဝဠေတာ)။
တစ္ခါတရားဦးေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တာလည္း (မိဂဒါဝုန္ေတာ)ထဲမွာ။
ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ့လည္း( ကုသိနာရုံ) ပင္မ်ဳိးစုံသည့္ရဂုံသာေမာ အင္ၾကင္းေတာမွာ။
သူေတာ္ေကာင္းေတြ ဟာ သစ္ပင္ေတာေတာင္ေတြ ကုိေမြ႔ေလ်ာ္ၾကတာ..မွတ္သားစရာ။စိတ္ဝင္စားစရာ္။
သဗၺညုတေရႊဉာဏ္ေတာ္ရရွိခဲ့တဲ့ ဥရုေဝဠေတာ ကေန ၁၈ယူဇနာကြာေဝးတဲ့ မိဂဒါဝုန္ေတာကုိ ပင္ပင္ ပန္း ပန္းေျခလ်င္ခရီးၾကြေတာ္မူရွာတယ္။
မိဂဒါဝုန္ ေတာထဲမွာခမ္းခမ္းနားနားလည္းမဟုတ္ဘူး။ ဘုရားရွင္ ကလည္းရုိးရုိးေလး ထုိင္လုိ႔၊ ပဥၥဝဂၢီ ၅ပါးကလည္း ေဘးနားမွာရုိးရုိးေလးထုိင္လုိ႔၊ ေနကလည္း အပူရွိန္ေလ်ာ့ၿပီးဝင္ခါနီးဆဲဆဲ လမင္းကလည္းထြန္းသစ္စအခ်ိန္ ဆုိေတာ့အလြန္ေအးခ်မ္းညိမ္သက္ေနမွာ ပဲေနာ္။
အဲလုိေနၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႔တရားေတာ္ေတြကုိ နာယူမယ္လုိ႔ ႀကဳိးစားလာ ၾကတဲ့ နတ္ေတြျဗဟၼာေတြ၊ တရားစေတာ့မွ အသံေတာ္ၾကားလုိ႔ေျပးလာၾကတဲ့ နတ္ေတြျဗဟၼာေတြ လည္း ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေရွ႔မွာေရာ ေနာက္မွာေရာ ေဘးမွာေရာ အကုန္လုံးျပည့္ေနၾကမယ္ဆုိတာ စိတ္ ကူးၾကည့္လုိက္ပါေနာ္။
ရုိးရွင္းမႈ ျငိမ္းခ်မ္းမႈကုိ ျခံရံထား လုိ႔ စည္ကားသုိက္ျမဳိက္ေနပါတယ္..။အဲဒီနတ္ျဗဟၼာေတြဟာ--တစ္ဆယ့္ရွစ္ကုေဋ ေလာက္ရွိတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။
အဲဒီ နတ္ျဗဟၼာေတြရဲ႔ အလယ္မွာ လူသားထဲက ပဥၥဝဂၢီ-၅ ဦး ကုိအမွဴးထားၿပီးသကာလမွာ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ျမတ္စြာဘုရား ဟာ ဓမၼစၾကၤာတရား ကုိစတင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
သစၥာဆုိတာကေတာ့ ေလာကီသစၥာနဲ႔ ေလာကုတၱရာသစၥာ ႏွစ္မ်ဳိးရွိတာေပါ့ေနာ္။
ဒုကၡသစၥာ နဲ႔ သမုဒယသစၥာက ေလာကီသစၥာႏွစ္ပါး၊
နိေရာဓသစၥာ နဲ႔ မဂၢ သစၥာ က ေလာကုတၱရာသစၥာႏွစ္ပါး။
အဲဒီ သစၥာႏွစ္ပါးမွာလည္း ဘုရားရွင္က အေၾကာင္းသစၥာနဲ႔အက်ဳိးသစၥာႏွစ္ပါး မွာ အက်ဳိးသစၥာျဖစ္တဲ့ ဒုကၡသစၥာကုိအရင္ေဟာပါတယ္။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ေတာင္ျမဳိ႔ မဟာဂႏၶာရုံဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေရးခဲ့ဘူးတယ္။
(ေလာကီဘုံဝယ္ ၊သာယာဖြယ္ဟု
တြယ္တာေလျငား၊ေဝေနမ်ားကုိ၊
တရားသံေဝ၊ရပေစဟု
ေထြေထြဒုကၡ ၊ဦးစြာ ျပ၏ )
(ဇာတိပိဒုကၡာ၊ ဇရာပိဒုကၡာ ၊ဗ်ာဓိပ
ိဒုေကၡာ ၊မရဏံပိဒုကၡံ ၊အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါဒုေကၡာ၊ပိေယဟိ ဝိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ ယံပိစၦံ နလဘံတိ ၊တံပိဒုကၡာ သံခိေတၱန ပဥၥဳပါဒါ နကၡႏၶာဒုကၡာ။)ရယ္လုိ႔ ဒုကၡခန္းကုိ ေဟာလုိက္ပါတယ္။
အားက်စရာဘာမွာမရွိဘူး။ အကုန္လုံး ဒုကၡေတြ ခ်ည္းပါပဲ။တကယ္ေတာ့.ဒုကၡဆုိတာ အက်ဳိးတရားပါပဲ။အဲဒီက်ဳိးတရားကုိအရင္ျပၿပီးေတာ့မွ အဲဒီဒုကၡ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သတုန္းလုိ႔စဥ္းစားတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့ အဓိကဇာတ္လုိက္ကုိ ဆြဲထုတ္ျပလုိက္တာေပါ့…။
ဇာတ္လုိက္ေက်ာ္ႀကီးက ေတာ့ တဏွာပါ။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္မူလဓမၼဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ကေတာ့ တဏွာေပလုိ႔ပဲေနာ္ ႏွစ္ဏွာ သုံးဏွာ သာဆုိခက္ရခ်ည္ရဲ႔လုိ႔ တဏွာရဲ႔ နက္ရႈိင္းပုံကုိ ေျပာခဲ့ဘူးတယ္။
တဏွာ ေၾကာင့္ျဖစ္တာပါလုိ႔ တဏွာကုိေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။ ဒုကၡသမုဒယလုိ႔ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။
*ဣဒံေခါပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡသမုဒေယာ အရိယသစၥံ၊ယာယံ တဏွာ ေပါေနာဗၻ ဝိကာ နႏၵီရာဂ သဟဂတာ တၾတာ တၾတာ ဘိနႏၵိနီ*
ဘိကၡေဝ ရဟန္းတုိ႔၊ ဣဒံ ေခါ ပန -ဤ ဆုိလတၱံေသာ အေၾကာင္းအရာသည္ကား ၊ဒုကၡသမုဒေယာ-ျပခဲ့တဲ့ ဒုကၡေတြျဖစ္ေၾကာင္း သမုဒယ ဟူေသာ၊အရိယသစၥံ-အရိယာအျဖစ္ကုိျပဳတတ္တဲ့ မွန္ကန္ေသာ တရားတစ္မ်ဳိးေပတည္း။
(ဒုကၡေသာင္းေျပာင္း တရားေပါင္းလည္း အေၾကာင္းမဲ့စြာ မျဖစ္ရာရွင့္)
(ျဗဟၼာနတ္မင္း ဖန္ဆင္းမျပဳ ဆင္ျခင္မႈက်မ္း တဏွာစြမ္းေၾကာင့္ ပရမ္းပတာ ျဖစ္ၾကရာေသာ သမုဒေယာ)
*မာနိတာ ယတၱကာ ယႆ ဒုကၡတာ တႆ တတၱကာ၊ကိ ံႏု ေနာ ဒုကၡဘာယႏၱာ ၊ပီယမွာ စ အဘီရုေနာ။*
(ယႆ- ခ်စ္လွ်င္ေပ်ာ္ႏုိး၊ခ်စ္စပ်ဳိး၍ ၊ခ်စ္ရုိးခ်စ္စဥ္ အၾကင္ပုထုဇဥ္ ၏ ၊မာနိတာ-ျမတ္ႏုိးစုံမက္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ရာ ၊အျဖာျဖာတုိ႔သည္၊ယတၱကာ-တစ္ႏွစ္သုံးေလး ဂဏန္းေရး က စစ္ေတြးဆက္ပြား အၾကင္မွ်ေလာက္မ်ားကုန္၏။
တႆ-ခ်စ္လွ်င္ေပ်ာ္မည့္အထင္ရွိ၍ ခင္မိခင္ရာ ခင္ၾကရွာေတာင္း ထုိပုထုဇဥ္ အေပါင္း၏ဒုကၡတာ- မကင္းစၿမဲ အတင္းတြဲ၍ ဆင္းရဲရန္ေၾကာင္း ဒဏ္အေပါင္းသည္တတၱကာ-ခ်စ္ခ်စ္သမွ် တစ္ႏွစ္ကလွ်င္ စ၍ တြက္ေရ ထုိမွ်ေလာက္ပင္မ်ားျပားေလကုန္၏။
ေနာ-သူေတာ္သူျမတ္ အတူမွတ္၍ လူဇာတ္ေရွာင္ေသြတုိ႔တစ္ေတြသည္ဒုကၡဘာယႏၱာ-ဒုကၡေျမာက္ျမား ေရာက္မသြားဘုိ႔ ေထာက္ထားထုိထုိ ေၾကာက္အားပုိၾကပါကုန္လ်က္ပိယမွာ စ-ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း အခ်စ္အေပါင္းမွကားကိ ံႏုအဘီရုေနာ-မေၾကာက္ႏုိင္ပဲရဲႀကီးရဲ၍ အျမဲပုံေသ အဘယ္ေၾကာင့္ ခ်စ္ခင္၍ ေနဝံ့ၾကေလကုန္သတည္း။
ရင္ထဲထိရွခံစား၊သိမ္းဆည္းသြားေစတဲ့ကဗ်ာေလးပါပဲ။
ခ်စ္လွ်င္ေပ်ာ္မိ အထင္ဆုိတာလည္းမရွိေတာ့ပါဘူးေလ။
တဏွာေလ်ာ့ေလ--ဒုကၡေလ်ာ့ေလ။
တဏွာ နည္းေလ---ဒုကၡနည္းေလ။
တဏွာမရွိရင္ဒုကၡ မရွိေတာ့။
တဏွာ မ်ားေနသေရြ႔ ဒုကၡမ်ားေနေတာ့မွာပါ လုိ႔
ေတာင္ျမဳိ႔ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးကေဟာ ၾကားခဲ့တာ နာယူရင္း သမုဒယ၊အႏုအလွ၊အယုအယ မွန္သမွ် ဒုကၡ ေတြပါလုိ႔ ဆင္ျခင္က်င့္သုံးေနျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ျမတ္စြာဘုရားဟာ ေလာကုတၱရာနယ္ပယ္ေရာက္ေတာ့လည္း နိေရာဓသစၥာကုိ ေရွးဦးစြာေဟာၾကားခဲ့ပါတယ္။
နိေရာဓသစၥာဆုိတာ အက်ဳိးသစၥာ၊ၿပီးေတာ့မွ ဒီနိေရာဓသစၥာ ျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္ကုိေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ဆုိတဲ့ တရားက ေဟာဒီမဂၢသစၥာပဲလုိ႔ အေၾကာင္းတရားကုိ ဒုတိယျပခဲ့တယ္။
အဲလုိနဲ႔ ဒုကၡေတြကုိေၾကာက္ပါၿပီ.. ဘယ့္ႏွယ္လုပ္ရပါ့မလဲ ။ဒီဒုကၡလြတ္တဲ့ ေနရာရွိမွရွိပါ ေသးရဲ႔လားလုိ႔ အဲဒီလုိ စိတ္ထဲကေတြးၿပီး ရတက္ ဗ်ာပါရ ေတြမ်ားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘုရားရွင္ က---
--(သုံးေလာကတြင္ ဒုကၡ ထင္၍လြတ္ခြင္ထြက္ရာ၊ ရတက္ျဖာေသာ္၊သက္သာေစရန္ အေနဖန္လ်က္ ဧကန္တတိယ နိေရာဓတဲ့)
သက္သာစရာရွိတယ္၊ဒုကၡခ်ဳပ္တဲ့ေနရာရွိတယ္။ဒုကၡမျဖစ္တဲ့ ေနရာရွိတယ္လုိ႔ သိရေအာင္ သုံးႀကိမ္ေျမာက္မွာ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ နိေရာဓသစၥာကုိ ျပေတာ္မူခဲ့ပါတယ္ .။
(နိဗၺာနနန္း ေရာက္ဘုိ႔မွန္းကဤလမ္းျဖင့္တက္ ဤမဂ္ကုိပြား မိန္႔သည့္လားသုိ႔ေလးပါးေျမာက္တြင္ မဂ္လမ္းထြင္သည္ ေဟာစဥ္လက္ရုိးဆူဆူတည္း။)
ဒါေၾကာင့္ ဒုကၡခပ္သိမ္း ခ်ဳပ္ျပတ္ျငိမ္းတဲ့ နိဗၺာန ဓာတ္ကုိေတြ႔ခ်င္ျမင္ခ်င္ၾကလုိ႔ ရွိရင္မဂ္ကုိပြားရပါမယ္ တဲ့။မဂၢင္ရွစ္တန္ အက်င့္မွန္ ကုိ အားထုတ္ပါလုိ႔ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ျပေတာ္မူတယ္။
က်န္ေသာဘုရားအဆူဆူလည္းသည္အတုိင္းျပေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
တရားအဆုံးမွာ အရွင္ေကာ႑ည မွာ သစၥာေလးပါးတရား ကုိသိျမင္ႏုိင္တဲ့ ေသာတပတၱိမဂ္ဆုိတဲ့ ဉာဏ္စကၡဳေပၚလာေတာ့တယ္။
အႀကဳိက္ဆုံး ပါဠိစကားလုံးေလးေဖာ္ျပခ်င္မိပါေသးတယ္။
ယံကိဥၥိ -ၾကြင္းမဲ့ဥႆုံ အလုံးစုံေသာ ေတဘူမကတရားဟူသမွ်တုိ႔သည္ ၊သမုဒယဓမၼံ -ျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိ၏။
တ ံသဗၺံ- ထုိျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိတဲ ေတဘူမကတရား ဟူသမွ်တုိ႔သည္ နိေရာဓံ-ခ်ဳပ္ျခင္းသေဘာရွိ၏။
အရွင္ျမတ္ရဲ႔ ေသာတာပတၱိမဂ္ဉာဏ္စကၡဳမွာလည္း ဝိရဇံ-အပါယ္သုိ႔လားေရာက္ေၾကာင္း မေကာင္းေသာ ရာဂ ေဒါသ ေမာဟတည္းဟူေသာ ျမဴမရွိေတာ့ပါဘူး .။
အရွင္ေကာ႑ည သည္ ဧဟိဘိကၡဳဆုိတဲ့စကားနဲ႔အတူ ရဟန္းျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ရဟန္း အစ ေကာ႑ညလုိ႔ ဆုိခဲ့ေတာ့ ဝါဆုိလျပည့္ ေန႔သည္ ေသာတာပန္လူသား ေပၚထြက္ခဲ့ၿပီး သံဃာ ရတနာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ေန႔လည္းျဖစ္ေနပါတယ္။
သည္လျပည့္ေန႔မွာေတာ့ အားလုံးရဲ႔ သစၥာအလင္း သည္ေလာကီသစၥာ ၂ပါး(ဒုကၡသစၥာ+သမုဒယသစၥာ)ကုိ သိျမင္နားလည္ ပယ္ရွားၿပီး (သိ၊ပယ္)
ေလာကုတၱရာ သစၥာအလင္းေရာင္ေတြ ထြန္းညွိပူေဇာ္ေနမိရင္း (နိေရာဓသစၥာ+ မဂၢသစၥာေတြ -ဆုိက္၊ပြား)ႏုိင္တဲ့ သစၥာအလင္း ---အစစ္အမွန္ ျဖစ္ေအာင္ႀကဳိးစားအား ထုတ္ၾကပါစုိ႔လား။
.
မဂၢင္၈ပါးတရားေတာ္ေတြ၊နတ္ျဗဟၼာေတြ ေၾကြးေၾကာ္ၾကတာေတြ--- အနတၱ လကၡဏာသုတၱန္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တာ ေတြလည္း ထပ္ေျပာျပပါအုံးမယ္။
*ေလးစားၾကည္ညဳိရပါေသာ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ေတာင္ျမဳိ႔မဟာဂႏၶာရုံဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး အရွင္ဇနကာဘိဝံသ ေရးသားေသာ(ဓမၼစၾကာတရားေတာ္)ကုိ ဦးခုိက္-ပူေဇာ္လ်က္ ေရးသားပါသည္။*
ေမတၱာျဖင့္-သစၥာအလင္း။